Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSU) Genel Müdürlüğü’nün güncel verilerine göre, 51 milyon metreküp kapasiteli Yuvacık Barajı’ndaki doluluk oranı bugün itibarıyla yüzde 31 olarak ölçüldü. Kentin bir diğer önemli su kaynağı olan Namazgah Barajı’nda ise su seviyesinin yüzde 39 olduğu kaydedildi.
Yuvacık Barajı’ndaki su seviyesinin düşüşü, baraj inşa edilmeden önce bölgede ulaşım için kullanılan tarihi köprüyü de gün yüzüne çıkardı.
Öte yandan İSU, resmi sosyal medya hesapları üzerinden suyun verimli kullanılmasına yönelik çağrılarını sürdürüyor. Kurumun X hesabından yapılan son paylaşımda, “Yaşamın kaynağı sudur, suyu korumak geleceğimizi korumaktır” ifadeleri kullanıldı.
Son yıllarda iklim değişikliğine bağlı olarak yağışların azalması, Yuvacık Barajı’nda su seviyesini ciddi biçimde düşürdü. Kurak geçen yaz ve kış ayları nedeniyle barajın doluluk oranı yüzde 44’lere kadar indi. Ancak barajı tehdit eden tek sorun kuraklık değil. Baraj çevresi, özellikle hafta sonları piknikçilerin uğrak noktası haline geliyor. Ancak bu ziyaretlerin ardından geride kalan manzara kahrediyor. Pet şişeler, poşetler, yiyecek atıkları, mangal artıkları ve daha birçok atık doğanın içine rastgele bırakılıyor. Çevreye atılan bu çöpler, hem görsel kirlilik oluşturuyor hem de toprak ve su kalitesini bozuyor.
Kocaeli’nin geleceği açısından hayati öneme sahip olan Yuvacık Barajı, sadece su kaynağı değil; aynı zamanda bölge halkının nefes aldığı, doğayla iç içe vakit geçirdiği bir yaşam alanı. Ancak bu alan, bilinçsiz davranışlar yüzünden her geçen gün kirleniyor. Kuraklıkla boğuşan baraj, bir de insanların bıraktığı çöplerle mücadele ediyor.
“Etrafta tonlarca çöp var”
Durumdan şikayetçi olan bölge sakinlerinden Kadir Avlugan, özellikle yaz aylarında bölgeye gelen ziyaretçilerin çevreye duyarsız davrandığını belirterek, “Yuvacık Barajı’nı içme suyu olarak kullandığımız halde buralara piknik için gelen vatandaşlar etrafa tonlarca çöp bırakmış. Piknik için gelen kişilerin çöplerini temizlemeleri gerekiyor. Çevreye duyarlı olmamız lazım. Ne zaman gelsem aynı şeyleri görüyorum. Hem yangına sebebiyet hem doğamız zarar görüyor. Buraya gelen vatandaşların çevreye daha duyarlı olmaları lazım. Maalesef yediklerini, içtiklerini yarım bırakıp gidiyorlar. Her tarafta yediklerinin yarısı duruyor. Izgara telini sıfır alıyorlar ve buraya bırakıyorlar” dedi.
Kocaeli’de yaz mevsiminin kurak geçmesi, baraj ve göllerdeki su seviyelerini kritik noktalara taşıdı. Kentin içme suyu ihtiyacını karşılayan Yuvacık ve Namazgah barajlarında su seviyeleri yüzde 50’nin altına gerilerken, Sapanca Gölü’nden çekilen su miktarı da artıyor. Baraj ve göldeki düşen su seviyesi, drone ile havadan görüntülendi.
Kocaeli’nin en büyük içme suyu kaynaklarından biri olan Yuvacık Barajı’nda su seviyesi yüzde 45 olarak ölçüldü. Tam kapasitesi 51,13 milyon metreküp olan barajda şu anda yalnızca 22,80 milyon metreküp su kaldı. Haziran ve Temmuz aylarında beklenen yağışların gerçekleşmemesiyle birlikte barajın doluluk oranı her geçen gün düşmeye devam ediyor.
Namazgah Barajı da riskli seviyede
Kandıra ilçesinde yer alan ve kırsal bölgelerdeki su ihtiyacını karşılayan Namazgah Barajı’nda da benzer bir tablo mevcut. Yüzde 43 doluluk oranına sahip olan barajın, toplam 22,59 milyon metreküp olan kapasitesinin yalnızca 9,794 milyon metreküpü dolu durumda. Özellikle yaz aylarında artan tarımsal sulama ihtiyacı da baraj üzerindeki baskıyı artırıyor.
Sapanca Gölü’nden su alımı devam ediyor
Yuvacık Barajı’ndaki su seviyesinin düşmesi nedeniyle zaman zaman takviye edilen Sapanca Gölü’nden endişe verici bir tablo ortaya çıktı. Göl seviyesi, 29,80 metre kotuna kadar düştü. Normal şartlarda 32,20 metre maksimum kotunda yaklaşık 1,1 milyar metreküp civarında su bulundurabilen gölde, 29,80 metreye düşüldüğünde hacmin yüz milyonlarca metreküp azaldığı tahmin ediliyor. Kıyılarda ise çekilmenin 15-20 metreye kadar ulaştığı gözlemlendi. Ayrıca tekneler ve deniz bisikletleri de suyun çekilmesiyle karada kaldı. Gölde ve barajda düşen su seviyesi drone ile havadan görüntülenirken, durumun ciddi gözler önüne serildi.
Uzmanlardan su tasarrufu uyarısı
Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSU) ile çevre mühendisleri, vatandaşlara su kullanımında daha dikkatli olmaları çağrısında bulundu. Özellikle hortumla bahçe sulama, araç yıkama, uzun duşlar gibi yüksek tüketim alışkanlıklarının azaltılması isteniyor. İSU yetkilileri, su seviyesindeki düşüşün bu hızla devam etmesi durumunda, ilerleyen günlerde çeşitli önlemlerin gündeme gelebileceğini ifade etti.
İklim değişikliği ve artan nüfus etkili
Kocaeli’de nüfus artışı, sanayileşme ve iklim değişikliğine bağlı kuraklık, su kaynakları üzerinde ciddi baskı oluşturuyor. Her yıl yaz aylarında tekrar eden düşük doluluk oranları, kent genelinde uzun vadeli bir su yönetimi stratejisinin hayata geçirilmesini zorunlu kılıyor. Uzmanlar, alternatif su kaynaklarının geliştirilmesi, atık suyun geri kazanımı ve bilinçli su tüketimi gibi önlemlerin hayati önemde olduğunu belirtiyor.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün Marmara Bölgesi genelinde beklediği sağanak yağışların, bölgedeki göl ve barajlara kısa vadeli takviye sağlayabileceği değerlendiriliyor.
“Su seviyesi tehlikeli seviyelere düştü, daha da düşüyor”
Yuvacık Barajı’ndaki tehlikeyle ilgili konuşan vatandaş Kadir Avlugan, “Yuvacık su seviyesi kuraklıktan dolayı azaldı. Gün geçtikçe su seviyesi azalıyor, insanların daha duyarlı olması gerekiyor. Bu sene kar ve yağmurun yağmamasından dolayı su seviyesi tehlikeli seviyelere düştü, daha da düşüyor.” dedi.
Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSU) Genel Müdürlüğü verilerine göre, Yuvacık Barajı’ndaki doluluk oranı bugün itibarıyla yüzde 70 olarak ölçüldü. Kentin içme suyu ihtiyacını karşılayan bir diğer baraj Namazgah Barajı’nda ise doluluk oranı yüzde 51 olarak kaydedildi. Geçtiğimiz yıllarda bu aylarda yapılan ölçümlerde su seviyesi yüzde 95’lere kadar çıkmış ve baraj kapakları açılmıştı.
Öte yandan, Sapanca Gölü’nden sonra bölgenin en büyük ikinci su kaynağı olarak bilinen Yuvacık Barajı, toplam 51 milyon metreküp su tutma kapasitesine sahip. Bu özelliğiyle bölgedeki su sıkıntılarını büyük ölçüde hafifletiyor.
Kocaeli’nin içme suyu ihtiyacının büyük bir bölümünü karşılayan Başiskele ilçesindeki Yuvacık Barajı su seviyesi 2024 yılı sonu itibariyle yüzde 17 seviyelerine gerilmişti. Yağışların başlaması ile birlikte Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSU) Genel Müdürlüğü verilerine göre doluluk oranının yüzde 64 seviyelerine yükseldi. Ancak yeterli yağışın yağmaması sebebiyle su seviyesi beklenilen seviyeye ulaşamadı. Geçtiğimiz yıllarda bu aylarda yapılan ölçümlerde su seviyesi yüzde 95’lere kadar çıkmış ve baraj kapakları açılmıştı.
“Eski yıllara göre şu an su miktarı az”
Bölge halkından Emrullah Öz barajın yakın çevresinde oturması sebebiyle arada barajın kenarına inip hava aldığını dile getiriyor. Eskiye nazaran baraj seviyesinin hala yeterli düzeyde yükselmediğini aktaran Öz, “Yuvacık Barajı suyu arttı fakat eski yıllara göre şu an su miktarı az. Daha önce bu aylarda kadar baraj doluyordu. Bazen kapakları bile açılıyordu. Bu zamanlarda baraj havzasında kar oluyordu ama şu anda yok. Barajda su seviyesi yüzde 17’ den yüzde 60 civarlarına çıktı” dedi.
“Su İstanbul sınırlarına kadar besliyor”
Yaklaşık olarak 100 metre dağın altından su geldiğini belirten Emrullah Öz, “Burası çok güzel. Yukarılarda tesisler var, barajın girişinde, çıkışında piknik yapılacak yerler var. Baraj havzada toplanan ve derelerden gelen sularla doluyor. Daha yukarılarda soğuk pınar var onlar borular ile direk Yuvacık ve İzmit şebekelerine gidiyor. Daha sonra barajdan tekrar su arıtılıp İstanbul sınırlarına kadar besliyor” diye ekledi.
